Morris Minor Club Nederland

door Evert Spapé

Stel: Je zet je contact aan met de bedoeling je motor te starten. Er gaat een geel lampje en een rood lampje branden. In deze kerstperiode best wel aardig. Wil je er ook nog een blauw lampje bij? Dat kan. Dan moet je je grootste licht aan' zetten, maar voor mijn verhaal hoeft dat niet. Toch al niet echt handig want het slurpt je accu leeg.

Als het gele lampje brandt, betekent dat, dat er geen oliedruk is. Klopt, want de oliepomp draait nog niet want de motor loopt nog niet. Het rode lampje brandt omdat de dynamo nog niet draait, want ... de motor loopt nog niet. Tot zover alles in orde: contact aan betekent: die twee lampjes aan. Zo gauw de motor loopt moeten beide lampjes binnen een paar secon­den 'uit' gaan. Als je op een ochtend je Minor start en je gele lampje gaat uit maar het lijkt erop dat je rode lampje niet wil 'uit' gaan, zelfs niet als je flink wat toeren maakt, dan is het oppassen geblazen. Dit geldt ook tijdens het rijden! Er is iets NIET goed !! Bijvoor­beeld (zet eerst die motor uit!):

1. Je ventilatorriem is gebroken. (dat was misschien al aan het eind van je vorige rit, maar toen had je nog niet naar die lichtjes gekeken; het was ten slotte nog geen kerst). Doe die klep los en kijk direct achter je radiator, dat ding waar die dikke slangen op uit komen, boven en onder. Je ziet daar een zwarte rubberen riem (drijfriem) over drie poelies lopen. De onderste poelie is de 'drijvende kracht', die de beide andere met die riem aandrijft. De ene is van de waterpomp (voor de koeling) en de andere ... inderdaad.... van de dy­namo.

Zie je die riem NIET, dan is die onderweg achterge­bleven of ergens in je motorruimte. Geen probleem. Je pakt een nieuwe uit je noodkoffer en je gaat of laat die monteren. Zie je die riem WEL, dan moet die misschien strakker worden afgesteld. Hij slipt mis­schien.

2. Okay, je riem is in orde. We hebben nog enkele mogelijkheden over.

Je dynamo doet het niet, meestal als gevolg van versleten koolborstels, niet te verwarren met WC- ot nagelborstels of zoiets, want het zijn gewoon stroom-overbrengende koolstofstaafjes, die door veertjes op een draaiend object (het anker, en daarvan de collec­tor) worden gedrukt.

Als die staafjes afgesleten zijn of vastzitten, dan is het ... einde verhaal.

Afhankelijk van je type dynamo zijn er dunne en dikke koolborstels en uiteraard geleiders. Even stoer doen: Dynamo uitbouwen. In de achterplaat daarvan zitten 'kijkgaatjes'. Daardoor kun je bestuderen of de 'bor­stels' aan vervanging toe zijn. Dat kun je zien aan de veertjes, of die nog goed op de staafjes kunnen drukken of al tegen hun 'eindpunt' hangen. Bij vervan­ging moet je ook letten op de toestand van het busje (buisje) in de achterplaat, waar het uiteinde van de rotor-as in draait en misschien moet ook de collector (waar de koolborstels op rusten) worden bijgewerkt (mooi rond afgedraaid).

Kortom : voor de doorsnee hobby-mens zonder draaibank mogelijk een probleem.

Er zijn bedrijven, die je bij inlevering van je eigen dy­namo een gereviseerde terug geven. Ik hoor van veel clubleden, dat dit alleen mogelijk is tegen bijbetaling.

3. Okay, stel dat dit het probleem was, dan is alles opgelost. Dat kun je meten, maar daar moet je ver­stand van hebben. Als het niet is opgelost dan kan het ook nog je spanningsregelaar zijn, dat zwarte kastje naast je accu, waar veel draadjes naartoe gaan en waarvan het deksel met een ijzerdraadje eroverheen vastzit..Laat dat maar dicht zitten als je er geen ver­stand van hebt.

Ik weet het, ik ben niet volledig geweest, maar de moraal van dit verhaal: De lampjes zijn niet bedoeld als kerst-/feestverlichting! Wie met brandende lamp­jes blijft doorrijden, neemt risico's. Weliswaar aan­vaardbare, doch stilstand veroorzakende risico's.

Stelregel: Als je rode lampje BLIJFT branden bij DRAAIENDE motor en als je ventilatorriem er nog is en goed staat afgesteld, kun je met een volle accu, doch kapotte dynamo en/ of regelaar nog enkele tientallen kilometers rijden als je zo min mogelijk stroomverbruikers 'aan' zet.