Morris Minor Club Nederland

Op 28 april 2013 hoeft de wekker niet gezet: voor de Noorder Rondrit 2013 word ik spontaan op tijd wakker. Bij het verlaten van het Drentse land met de laatste ‘heuvels’ bij Havelte, rijden we de grens met Friesland over en toont zich het Friese land met Hollandse luchten en een voorzichtig zonnetje. Op weg naar IJlst zien we de eerste meren met de zeilen licht gebold. 

Aangekomen bij houtzaagmolen De Rat in IJlst, sluiten we aan bij de al aanwezige Morris-kompanen. De opkomst is zoals we bij de Noorder Rondritten gewend zijn: meer dan 35 mensen en ca. 18 Morris-jes zijn het Friese land doorgereden op weg naar de stad van Nooitgedacht.

De ontvangst in de molen is prima. Niet alleen de koffie en koek/suikerbrood smaken goed, ook de molen verwelkomt met een zucht wind de gasten en begint spontaan het oude zaagmechaniek in werking te stellen. Als de laatste deelnemers zijn gearriveerd, heet gastheer Jan Stolp de aanwezigen van harte welkom en spoort een ieder aan om de uitgedeelde route te rijden. Het gaat om een route die Jan en Monique Stolp voor ons hebben uitgezet en die ons in grote lijnen een rondje om het Sneekermeer zal laten rijden.

Als Henk Bannink mij vraagt om dit keer de pen te vatten en dit epistel op te stellen, besluiten we om maar direct als eerste te vertrekken. Ik prijs me gelukkig dat vandaag ook weer Klaas van Haeringen mijn reisgenoot is (zoals straks zal blijken).

Bij het verlaten van IJlst worden we op allerlei manieren herinnerd aan het feit dat hier de fabriek stond van de bekende houten schaatsen van het merk Nooitgedacht. Inmiddels bestaat de fabriek niet meer, maar ook hier blijken de Friezen hun gevoel voor historie graag te etaleren.

We vervolgen onze weg en passeren het huis van de krachtsporter en sterkste man van Nederland (let wel in 2001). We rijden door naar Tirns, een oud terpdorp, waar monniken in de Middeleeuwen het landschap plaatselijk verhoogden met dijken. Geen monnik meer gezien (verdwenen in 1572), maar de dijken zijn er nog zichtbaar. 

Daarna worden Scharnegoutum, Goënga, Goaijengeamieden doorkruist. Vooral de laatste plaats zorgde ervoor, dat ik even overwoog om binnenkort een schriftelijke cursus Fries bij het LOI te bestellen: ik kreeg het woord niet uitgesproken hoe ik het ook probeerde. Hopelijk begrijpt u nu de titel boven dit stukje. Overigens blijken we in de hele route nieuwe plaatsen aan mijn topografische vocabulaire toe te kunnen voegen.   

Klaas rijdt de Morris dusdanig snel dat we al na 30 minuten een korte stop kunnen inlassen bij Poppenwier. De lokale horecabaas blijkt niet op de hoogte van de mogelijkheid om de dagomzet op een hoger niveau te tillen: hij heeft het bordje GESLOTEN pontificaal voor de deur hangen. Hij heeft echter de terrasstoelen niet binnengezet, en dus nemen we daar een korte pauze. Eenmaal gezeten blijken we uit te kijken op een grasveld waar een aantal kinderen met trainer een bijzonder balspel aan het inoefenen zijn. Ja ja, dat hebben Jan en Monique prima geregeld: we kijken naar de toekomstige kaats-kampioenen, die allerlei oefeningen met een bal doen die we buiten het Friese nergens anders kunnen zien (en die ik eerlijk gezegd ook niet echt kon plaatsen. Maar het zag er energiek uit!).

Na deze onverwachte en verrassende stop, belanden we in Jirnsum, waarvan Atje Keulen-Deelstra de bekendste bewoonster was. Daar zien we ook een televisiemast van 135 meter en daarmee overstijgt deze mast elke toren in Friesland. In  Jirnsum zitten we op een winderig terras met een aantal Morris-vrienden, die allen het standbeeld van de kat hebben gemist. De oorsprong van de kat in het straatbeeld van Jirnsum is onduidelijk. Die kat kan een verbasterd woord voor hoek zijn (die we dus net misten), maar kan ook te maken hebben met het vroeger plaatselijk bekende kattenknuppelen (vast afgeschaft dankzij een motie van de Partij voor de Dieren. We zagen er inmiddels een aantal over straat lopen).  

Voor Terherne passeren we de fabriek waar AUTODROP wordt gemaakt. Als daar dan ook nog reclameborden hangen voor het merk Oldtimers, is het besluit snel genomen om een foto te maken van bord en auto.

We rijden vervolgens Terherne in, een watersportdorp dat dankzij de boeken van Joh. Kievit een attractie toevoegde: Kameleondorp.

Dan naderen we onze finishplaats: Joure. Dat ook hier de geschiedenis levend wordt gehouden, blijkt al snel. Dit is de geboorteplaats van Douwe Egberts (zoon van Egbert Douwes, what’s in a name, nietwaar). Begonnen als een handelaar van koloniale handelswaren, werd hij later koffiebrander en breidde uit met thee. Dat is niet alleen historie: Douwe Egberts werd overgenomen door wereldspeler Sara Lee, ging vorig jaar als eigen merk weer naar de beurs en werd vlak voor deze Morrisrit door een grote Duitse speler ingelijfd.

We parkeren allemaal op de parking van het Museum Joure. Vlak daarvoor hoor ik de rechter voorophanging vreemde geluiden maken (twee dagen voor de Morrisrit kreeg ik mijn tweejaarlijkse APK!). Op de P ging de krik eronder en kon Klaas het probleem tijdelijk oplossen met hulp van een aantal behulpzame clubleden (nog wel werk bij thuiskomst).
Daarop gaan we het mooi verbouwde museum in en worden verrast met vele kanten die met de historie van DE te maken hebben, van het geboortehuis van Douwe (of Egbert) tot een koperslager, die veel werk kreeg aan de geschenkartikelen. Ook bezoeken we het markante pand van metaalwarenfabriek Keverling en een collectie Friese klokken (Joure was lang de bakermat van de Friese staartklok).

Tenslotte worden we allen uitgenodigd door Jan en Monique om op het terras de dag af te sluiten met een kopje koffie of thee en een stukje Friese Oranjekoek (ook verkrijgbaar als het geen Oranjefeestdag is). Als daarna ook nog de winkel speciaal voor ons open gaat, is dat voor een aantal gasten (waaronder deze) het moment om de auto te starten en de thuisreis te aanvaarden.

De thuisreis verloopt zonder problemen en onderweg maken Klaas en ik de balans op: heerlijk zonnetje, jammer van de frisse wind, mooie opkomst, bijzondere bezoekjes, leuk die Friese onbekende plaatsnamen, maar vooral uitstekend georganiseerd door Monique en Jan Stolp.

Arie-Leen van Schoonhoven